پایگاه تحلیلی الوقت - فاز اول کریدور ریلی چین- ایران - اروپا به تازگی شروع به کار کرده است. دو روز گذشته قطار کانتینری ایران- چین در مراسمی با حضور مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران راه‌اندازی شد و «مرتضی جعفری» معاون بازرگانی و بهره‌برداری راه آهن ایران در این ارتباط اعلام کرد که در فاز نخست قطار ایران به چین راه‌اندازی شده و هفته گذشته نیز قطار چین- ایران حرکت خودرو آغاز کرده است.
شاخصه‌های کریدور ریلی ایران-چین
راه اندازی خط راه آهن ایران و چین نشانه‌ای از روابط اقتصادی و تجاری نزدیک میان تهران و پکن است. در عین این حال این مسیر ریلی دارای یکسری شاخصه‌های قابل توجه است:
کاهش زمان حمل بار تا یک‌سوم میان دو کشور: براساس اظهارات مدیرعامل راه آهن ایران، خط ریلی میان ایران و چین با هدف‌گذاری برای سفر یک قطار در یک هفته راه اندازی شده است، اما هدف نهایی این خط ریلی هفت قطار در یک هفته است. این بدان معناست که هدف نهایی خط ریلی موجود حرکت یک قطار در هر روز میان ایران و چین است و این موضوع می تواند زمان انتقال کالا میان ایران و چین را تا یک سوم کاهش دهد.
گسترش پیوندهای همسایه‌ای ایران: باید در نظر داشت که خط ریلی موجود میان ایران و چین با عبور از کشورهای دوست و همسایه ایران همراه خواهد بود و عبور این قطار از کشورهای همسایه به تقویت پیوندهای همسایگی ایران در منطقه منجر خواهد شد. کریدور ریلی موجود علاوه بر چین و ایران، به‌صورت تمام ریلی از قزاقستان و ترکمنستان هم عبور خواهد کرد و این یک فرصت جهت ارتقای پیوندهای همسایگی کشورهای موجود در مسیر ریلی است.
به‌صرفه بودن نسبت به دریا: با توجه به افزایش هزینه حمل و نقل دریایی، استفاده از خطوط ریلی میان چین و ایران به کاهش هزینه‌های نهایی حمل و نقل در دو طرف منجر خواهد شد و این مزیت قابل توجهی برای تجار ایرانی و چینی جهت مبادلات بازرگانی است.
اولین قطار دو سربار ایران چین: مزیت دیگر کریدور ریلی ایران و چین دو سربار بودن آن میان مسیر شرقی به غربی است. بدین معنی که قطار ازمبدأ ایران ومبدأ چین به شکل دوسربار حرکت خواهد کرد. امروزه از مبدا چین کالاهایی شامل قطعات خودرو به ایران حمل می‌شود و از ایران محصولات مواد معدنی به مقصد چین می‌رود. این شرایط می‌تواند باعث تبادلات تجاری خوبی بین ایران و چین شود. براساس گفته مسئولان راه آهن ایران، سالیانه یک میلیون تن ظرفیت حمل بار هدف‌گذاری شده که با استمرار حرکت قطارها و سرمایه‌گذاری‌هایی در این زمینه، ظرفیت می‌تواند بیشتر هم شود.
حجم تجارت ایران و چین به روایت آمار
چین طی سال‌های گذشته همواره در صدر جدول شرکای تجاری ایران قرار داشته است. درباره حجم تجارت ایران و چین می توان به گزارش‌های رسمی منابع چینی و ایرانی استناد کرد:
بیش از ۳۰ میلیارد دلار: حجم تجارت فعلی میان ایران و چین (ْآمار اتاق بازرگانی ایران)
تا ۵۰ میلیارد دلار: پتانسیل تجاری دو کشور برای ارتقا سطح مبادلات تا 50 میلیارد دلار
رشد ۳۷ درصدی: میزان افزایش مبادلات تجاری ایران و چین در ۲ ماه نخست ۲۰۲۴ (آمار گمرک چین)
۲ میلیارد و ۸۷۹ میلیون دلار: حجم مبادلات تجاری ایران و چین در ۲ ماه نخست ۲۰۲۴
۲ میلیارد و ۹۸ میلیون دلار: حجم مبادلات تجاری ایران و چین در ۲ ماه نخست ۲۰۲3
بالغ بر ۲ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار کالا: میزان دلاری صادرات از چین به ایران در ابتدای سال 2024
رشد ۴۵ درصدی: میزان درصدی افزایش صادرات از چین به ایران در ابتدای سال 2024
یک میلیارد و ۴۱۰ میلیون دلار : صادرات چین به ایران در سال 2023:
۲۰ درصد افزایش: واردات رسمی چین از ایران در ابتدای سال 2024
۸۲۹ میلیون دلار: میزان دلاری واردات رسمی چین از ایران در ابتدای سال 2024 (بدون محاسبه میزان خرید نفت ایران توسط پالایشگاه های چینی)
۶۸۸ میلیون دلار کالا: میزان دلاری واردات رسمی چین از ایران در ابتدای سال 2023
جایگاه تجاری ایران در بازار چین:
شریک اول تجاری: ایران تا دو دهه پیش، اولین شریک تجاری چین در خاورمیانه به شمار می رفت.
شریک پنجم تجاری: ایران در حال حاضر رتبه گذشته تجاری خود را در بازار چین از دست داده و تبدیل به شریک تجاری پنجم چین در خاورمیانه شده است.
«چین»: مقصد یشترین میزان صادرات ایران به خارج در بهار امسال
سه میلیارد و ۵۴۰ میلیون دلار: یشترین میزان صادرات ایران به چین در بهار امسال
